انتخاب کابل مناسب برق سه فاز از آن دسته موضوعات مهم و حیاتی حوزه طراحی و اجرای سیستمهای الکتریکی است که باید به آن توجه ویژهای داشته باشید. در واقع اگر کابل برق سه فاز را بهدرستی انتخاب نکنید، به احتمال زیاد با مشکلات و چالشهایی مانند افت ولتاژ، گرم شدن بیش از حد کابل و حتی خطر آتشسوزی مواجه میشوید.
برای اینکه با چنین چالشهایی مواجه نشوید، حتما به یک راهنمای انتخاب کابل برق سه فاز نیاز دارید. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا عوامل مهم در انتخاب کابل مناسب برق سه فاز را بررسی کنیم و شما را با نکات ایمنی آن آشنا کنیم.
برای مشاهده انواع سیم و کابل برق می توانید به دسته بندی های زیر مراجعه کنید:
چه عواملی در انتخاب کابل برق سه فاز مهم است؟
در انتخاب کابل سه فاز باید عوامل مختلفی بررسی شوند، اما برخی از آنها اهمیت و تاثیر بیشتری دارند. در واقع مهندسان باید برای انتخاب کابل سه فاز به عوامل مهمی مانند جریان مصرفی تجهیزات شرایط نصب و نوع بار الکتریکی توجه کنند، اما طبیعتا عوامل اصلی از جمله سطح مقطع، طول مسیر و افت ولتاژ اهمیت بیشتری دارند.
انتخاب سطح مقطع مناسب برای کابل سه فاز
انتخاب سطح مقطع، مهمترین اقدامی است که باید برای انتخاب کابل مناسب برق سه فاز انجام دهید. اگر سطح مقطع کوچک باشد، باعث گرم شدن کابل، افت ولتاژ و حتی آسیب جدی میشود، بنابراین باید محاسبه میزان سطح را با دقت بالایی انجام دهید. بهطورکلی برای محاسبه سایز کابل سه فاز موارد زیر بررسی میشود:
- جریان مصرفی و جریان مجاز کابل
- افت ولتاژ مجاز
- شرایط راهاندازی موتور (DOL، SSD یا VFD)
- نوع محیط نصب و دمای محیط
برای مثال، در موتورهایی که با روش راهاندازی مستقیم (DOL) کار میکنند، باید از جداول استاندارد کابل استفاده کرد و همیشه جریان محاسبهشده را حدود ۱۰٪ بیشتر در نظر گرفت تا کابل در شرایط واقعی دچار مشکل نشود.
تاثیر طول مسیر و افت ولتاژ در انتخاب کابل سه فاز
طول کابل سه فاز ارتباط مستقیمی با مقاومت الکتریکی و در نتیجه افت ولتاژ دارد، بنابراین باید در راهنمای انتخاب کابل برق سه فاز توجه ویژهای به آنها داشته باشیم. به عبارت سادهتر، هرچه طول کابل بیشتر شود، مقاومت آن بالا میرود و افت ولتاژ افزایش پیدا میکند. این افت ولتاژ میتواند راندمان تجهیزات را کاهش دهد و حتی مانع از عملکرد صحیح موتور شود.
دقیقا به همین دلیل است که باید در مسیرهای طولانی، کابل با سطح مقطع بزرگتر انتخاب شود تا مقاومت کاهش و ولتاژ در محدوده استاندارد باقی بماند. فرمولهای مهندسی افت ولتاژ همین موضوع را محاسبه میکنند و انتخاب کابل را بر اساس طول، جریان و مقاومت ویژه هادی انجام میدهند.
اگر برای خرید سیم و کابل به دنبال بهترین برند بازار هستید، به عنوان یکی دیگر از گزینه های اصلی، ما به شما سیم و کابل افشار نژاد را پیشنهاد می دهیم. برای مشاهده انواع محصولات این برند می توانید به صفحات زیر نیز مراجعه کنید:
- سیم افشان ارت افشارنژاد
- کابل افشان شیلددار افشار نژاد
- کابل مفتول افشار نژاد خراسان
- کابل مخابراتی افشار نژاد
نکات ایمنی در انتخاب کابل برق سه فاز
هنگام انتخاب کابل مناسب برق سه فاز، باید توجه ویژهای به نکات ایمنی داشته باشید. این نکات مهم عبارتاند از:
- حتما کابل دارای هادی ارت مناسب باشد تا جریانهای نشتی یا خطا به زمین منتقل شوند.
- اتصالات باید محکم باشند تا از جرقه و حرارت اضافی جلوگیری شود.
- کابل باید در برابر شرایط محیطی محافظت شود، زیرا نور خورشید، رطوبت، حشرات و جوندگان میتوانند به عایق آن آسیب بزنند.
- انجام کارهای مختلفی مانند بررسی ظاهری کابل، تست دما در اتصالات و کنترل سیستم ارتینگ، ایمنی طولانیمدت کابل را تضمین میکند.
- ظرفیت جریان مجاز کابل باید متناسب با بار مصرفی انتخاب شود. درصورتیکه این کار بهدرستی انجام نشود، کابل بیش از حد داغ میشود و احتمال آتشسوزی بالا میرود.
- دمای محیط و شرایط نصب روی تحمل جریان کابل تاثیر میگذارند. در محیطهای گرم یا دفنشده، باید کابلی با سطح مقطع بزرگتر یا عایق مقاومتر انتخاب کنید.
- جنس عایق کابل اهمیت بالایی دارد. در واقع بهتر است که برای محیطهای پرحرارت یا زیرزمینی از XLPE یا مواد نسوز استفاده کنید تا کابل در برابر دما و شعله ایمن بماند.
- اگر کابل در مکانهای پرفشار استفاده میشود، استفاده از حفاظت مکانیکی مانند زرهدار بودن کابل (Armored) الزامی است.
- رعایت استانداردهای بینالمللی و ملی (IEC، BS، DIN، یا استاندارد ایران) یکی از کلیدیترین نکات ایمنی است که تضمین میکند کابل تستهای حرارتی و الکتریکی لازم را گذرانده باشد.
دیگر برندهای سیم و کابل افشان معتبر و پرفروش بازار:
- سیم و کابل مغان
- سیم و کابل البرز الکتریک نور
- سیم و کابل نور زنجان
- سیم و کابل البرز پژواک
- سیم و کابل کسری
سؤالات متداول
۱. چرا انتخاب سطح مقطع کابل سه فاز مهم است؟
چون سطح مقطع نامناسب باعث افزایش افت ولتاژ، گرم شدن کابل و کاهش عمر مفید آن میشود.
۲. چه عواملی روی انتخاب کابل سه فاز تاثیر دارند؟
هنگام انتخاب کابل مناسب برق سه فاز باید به عواملی مانند سطح مقطع، افت ولتاژ مجاز، طول مسیر، شرایط نصب و نوع بار الکتریکی توجه کنید.
۳. آیا طول کابل روی انتخاب کابل سه فاز تاثیر میگذارد؟
بله، هرچه طول بیشتر باشد، افت ولتاژ بالاتر است و نیاز به کابل با سطح مقطع بزرگتری دارید.
۴. آیا محیط نصب در انتخاب کابل مهم است؟
بله، هریک از کابلهای دفنی، هوایی یا نصب در دمای بالا، نیاز به انتخابهای متفاوتی دارند.
۵. نقش ارتینگ در کابل سه فاز چیست؟
ارتینگ مسیر امنی برای تخلیه جریانهای خطا فراهم میکند و از برقگرفتگی و آسیب تجهیزات جلوگیری میکند.