بانک خازنی آموزش کامل به زبان ساده + ۵ ویدیو

بانک خازنی به زبان ساده

بانک خازنی یکی از انواع  تابلو برق است که به دلایل زیر مورد استفاده کارخانجات و واحد‌های صنعتی و مسکونی و به صورت کلی مصرف‌کنندگان برق قرار می‌گیرد.

• اصلاح ضریب توان که باعث کاهش تلفات وصرفه جوئی در مصرف می‌شود.
• جبران افت ولتاژ و تنظیم ولتاژ و ثابت نگه داشتن آن به منظور جلوگیری از خسارت به دستگاه‌ها
• کاهش سطح مقطع سیم به دلیل کاهش مصرف توان راکتیو
• کاهش هزینه برق مصرفی که یکی از مهمترین دلایل استفاده از بانک‌های خازنی است.

تعریف فوق، ساده‌ترین تعریفی است که از بانک خازنی می‌توان ارائه داد. برای مطالعه پاسخ سوالات زیر این مطلب را به صورت کامل مطالعه کنید و ویدیو‌های آموزشی را مشاهده کنید.

بانک خازنی از چه اجزایی تشکیل شده است؟

بانک خازنی از یک تابلو برق، خازن سه فاز ، رگولاتور بانک خازنی ، کنتاکتور خازنی ، کلید ورودی ، کلید فیوز و فیلتر‌هارمونیک تشکیل شده است. برای اینکه با این موارد بیشتر آشنا شوید ویدیوی زیر را ملاحظه کنید:‌

در ادامه وارد مباحث فنی‌تر و تخصصی‌تر می‌شویم.

توان راکتیو چیست؟

هر چیزی که در مورد توان راکتیو مورد نیاز است، در ویدیو زیر گنجانده شده حتما ویدیو زیر را ببینید.

در این ویدیو مباحث مربوط به توان راکتیو کامل توضیح داده شده است :

بانک خازنی چیست و چرا از آن استفاده می‌کنیم؟

ماهیت مصرف‌کننده‌های شبکه برق یا اکتیو می‌باشد یا راکتیو. وقتی که انرژی برق مصرف می‌شود و نتیجه آن برای ما ملموس است، می‌گوییم توان اکتیو از شبکه دریافت کرده‌ایم. مانند روشنایی خانه، چرخش ماشین لباسشویی، و در کارخانجات صنعتی مانند عملکرد کمپرسورها و نوارنقاله‌ها و …. .

یک نوع از انرژی هم وجود دارد که برای ما ملموس نیست. اما بدون آن هم بسیاری از تجهیزات به ویژه الکتروموتور‌ها و بارهای با ماهیت سلفی، قادر به عملکرد نخواهند بود. برای مثال چرخش یک موتور نیازمند میدان مغناطیسی داخل آن می‌باشد که تماما نیازمند توان راکتیو می‌باشد.

از طرفی لازم به ذکر است که شبکه برق توان اکتیو یا مفید را به ما داده و اگر توان راکتیو را از شبکه برق بخواهیم چون جریان بیشتری از اداره برق مصرف می‌کنیم به همان نسبت هم باید هزینه بیشتری به اداره برق بپردازیم.

عمولاً در واحد‌های صنعتی و به طور کلی جاهایی که مصرف کننده آن‌ها سلفی می‌باشد، علاوه بر توان اکتیو از توان راکتیو هم استفاده میٰ‌کند.

بانک خازنی توان راکتیو مصرفی را وارد مدار ما می‌کند. با این وجود ما توان راکتیو که برای راه اندازی الکترو موتور نیاز داریم از شبکه برق نمی‌گیرم و توسط بانک خازن نیاز شبکه به توان راکتیو را تامین می‌کنیم. با این کار انگار باری از دوش شبکه برق برداشته‌ایم که هم به نفع ما هست و هم به نفع اداره برق. چون هزینه قبض برق‌مان کاهش می‌یابد و فشار کمتری نیز بر شبکه برق اعمال می‌شود.

 ضریب توان یا ضریب قدرت یا PF در بانک خازن به چه معناست؟

برای هر مصرف کننده‌ای یک پارامتر به اسم ضریب توان یا ضریب قدرت و یا PF که مخفف POWER FACTOR  می‌باشد تعریف می‌گردد. که در واقع نشان می‌دهد جریانی که از شبکه برق دریافت می‌شود ( جریان ظاهری: که برآیند دو جریان اکتیو و راکتیو می‌باشد) تا چه اندازه ای از جریان اکتیو و تا چه اندازه ای از جریان راکتیو تشکیل شده است .

ضریب توان، کوسینوس زاویه بین جریان ظاهری ( در محور افقی و در راستای X ) و بردار جریان ظاهری است. جریان راکتیو هم در راستای محور عمودی Y  می‌باشد. فلذا بر این اساس هر چه زاویه فوق الذکر به صفر نزدیکتر شود ( و یا کوسینوس این زاویه که همان ضریب توان است به یک نزدیک شود) به این مفهوم است که جریان ظاهری که مصرف کننده از شبکه می‌گیرد بسیار نزدیک به جریان اکتیو می‌باشد.

آیا می‌شود ضریب توان یک مصرف کننده را تغییر داد؟

ضریب توان، یک پارامتر ثابت برای هر مصرف‌کننده می‌باشد و ما قادر به تغییر آن نیستیم. بلکه ما ضریب توانی را که شبکه از مصرف کننده‌ها می‌بیند، می‌توانیم بهبود بخشیم.

پس در کنار هر مصرف‌کننده، یک خازن مناسب قرار خواهیم داد تا ازدید شبکه ( کنتور برق) ضریب توان ما نزدیک یک باشد. از این رو شرکت‌های برق منطقه‌ای قرارداد کرده اند که ضریب توان‌های کمتر از 0.9 را مشمول جریمه کنند و هزینه توان راکتیو آن‌ها را در قالب ضریب بدی مصرف و ضریب زیان از مشترکین در قبض‌های برق دیماندی لحاظ کنند.

بانک خازنی در کجا باید نصب شود؟

محل نصب بانک خازنی در عملکرد صحبح آن بسیار مهم و حائز اهمیت است توجه کنید که بانک خازنی باید بعد از کنتور برق و در نزدیک‌ترین محل به مصرف کننده‌ها ( جهت کاهش تلفات نصب گردد) و تمام مصرف شبکه را ببیند. به این معنا که تمام مصرف ما بعد از بانک خازنی باشد.

انواع بانک خازنی از منظر مکانیزم جبرانسازی؟

بانک خازنی می‌تواند به صورت دائم به شبکه برق ورودی کارخانجات و یا سایر مصرف کننده‌ها متصل شود. البته به شرطی که مصرف کننده‌ها هم به صورت دائم نیازمند توان راکتیو باشند. یا به صورت اتوماتیک در شرایطی که مصرف توان راکتیو بالا است، خازن‌ها را در قالب پله‌های خازنی وارد شبکه نماید.

اگر بانک خازنی ما از نوع ثابت باشد، می‌تواند به صورت مستقیم به کلید زیر الکتروموتور‌ها متصل شود و یا در شبکه ورودی برق مجموعه با یک حفاظت کلید فیوز، شرایط را برای قطع دستی و خارج کردن خازن از مدار فراهم سازیم.

اگر بانک ما اتوماتیک باشد باید پله‌بندی مناسب با مصرف‌کننده‌ها را قرار دهیم و با فرمان رگولاتور به کنتاکتورهای خازنی، خازن وارد مدار گردد.

سیم کشی تابلو بانک خازنی

برای اینکه دید کلی و خوبی در مورد بانک خازنی داشته باشید می‌توانید سیم کشی بانک خازنی را از طریق ویدیو زیر ملاحظه کنید

 

View this post on Instagram

 

A post shared by Teslakala (@teslakalacom) on Feb 5, 2020 at 3:10am PST

نکته ضروری :

هارمونیک‌ها امروزه در تمامی‌شبکه‌های برق دیده می‌شوند. حتی مصرف‌کننده‌های ساده خانگی هم تا حدود 10-12 درصد حداقل‌هارمونیکی است که باید برای آنها متصور شویم.

از این رو چون خازن‌ها هم به شدت در برابر‌هارمونیک‌ها ضعیف و آسیب‌پذیرند، درصورت تجاور سطح‌هارمونیک‌ها از حد مجاز، باید از فیلترهای‌هارمونیکی استفاده کنیم.

از کجا بدانیم به بانک خازنی نیازداریم ؟

باید به سه روش زیر ضریب توان مصرف‌کننده‌ها را برررسی کنیم :

1. به تفکیک هر مصرف کننده:  که معمولا برای الکتروموتورها همچین کاری صورت می‌گیرد. چرا که در پلاک الکتروموتورها و در مشخصات فنی آن‌ها درج می‌گردد.
2. استفاده از اطلاعاتی که در  قبض برق مصرفی درج می‌گردد: که این امر هم مختص منازل و مجتمع‌های مسکونی دارای قبض‌های دیماندی و کارگاه‌ها و کارخانجات صنعتی کوچک می‌باشد.
3. برداشت اطلاعات شبکه:‌ با استفاده از دستگاه پاور آنالایزر در یک بازه زمانی مشخص که دقیقترین راه ممکن می‌باشد.

در صورتی که می‌خواهید اطلاعات بیشتری در این زمینه کسب کنید مطلب چگونه هزینه برق مصرفی را کاهش دهیم مطالعه کنید

کتاب مفاهیم بانک خازنی

ما در آکادمی‌تسلاکالا کتاب مفاهیم بانک خازنی بر اساس استاندارد جهانی را برای عزیزانی که علاقمند به اصلاعات بیشتری در رابطه با بانک خازنی هستند آماده کردیم برای دریافت این کتاب الکترونیکی به صورت رایگان اینجا کلیک کنید.

دانلود کتاب مفاهیم بانک خازنی