تحریریه تسلاکالا
مقره اتکایی تابلویی را کامل بشناسید:
تجهیزات برق صنعتی به دلیل نیاز امروز بشر از اهمیت بالایی برخوردار هستند. نبود تجهیزات مناسب باعث مختل شدن همه جوانب صنعتی و اجتماعی می‌شود. چرا که امروزه بیشتر قریب به اتفاق فعالیت‌ها وابسته به برق هستند. به همین دلیل دنیای برق و الکتریسیته پیشرفت‌های زیادی را تجربه کرده است. این پیشرفت با معرفی تجهیزات مناسب همراه بوده است. یکی از این تجهیزات مقره تابلویی است که کاربردهای بسیار زیادی هم دارد. در این مطلب قصد داریم به این سوال که مقره تابلویی چیست پاسخ دهیم. با ما همراه باشید.
- انواع مقره تابلویی
- بهترین قیمت لاله‌زار
- ارسال به سراسر کشور
مقره تابلویی چیست؟
مقره که با عنوان گره چینی هم شناخته می‌شود، یکی از اصلی‌ترین اجزای تابلو برق صنعتی است. مقره‌ها باعث جدایی هادی ولتاژ از تیر برق، دکل، ساختمان و … می‌شوند. مقره به دلیل مقاومت بسیار بالایی که دارد به عنوان عایق عمل می‌کند. درواقع ایزوله کردن هادی از بدنه تابلو برق را می‌توانی یکی از اصلی‌ترین وظایف مقره‌ها در نظر گرفت. از سوی دیگر وجود مقاومت الکتریکی در مقره‌ها، باعث می‌شود تا هیچ جریانی در آنها وجود نداشته باشد.
بیشتر هادی‌هایی که در تابلو برق‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند، دارای جنس مس هستند. با این حال بنا به محدودیت‌هایی که گاهی استفاده از مس ایجاد می‌کند، ممکن است از آلومینیوم برای ساخت آنها استفاده شود.
برای آشنایی بیشتر با تابلو برق، به مقاله “تابلو برق چیست؟” مراجعه کنید. قیمت تابلو برق و انواع تجهیزات آن را نیز در سایت تسلاکالا می‌توانید مشاهده کنید.
با انواع مقره تابلویی آشنا شوید
تا اینجا به بررسی پرسش مقره تابلویی چیست پرداختیم. حالا نوبت به آشنایی با انواع این مقره‌ها رسیده است. مقره‌ها با توجه به کاربردی که دارند در دسته‌بندی‌های مختلفی قرار می‌گیرند. در ادامه به بررسی انواع مقره‌ها خواهیم پرداخت.
مقره آویزی
این مقره‌ها را از کراس آرم آویزان می‌شوند. سیم هادی را هم به وسیله کلمپ به انتهای کراس آرم آویزان می‌کنند. به طور کلی از این مقره برای ابتدا و انتهای بخش‌های زاویه‌دار خطوط استفاده می‌کنند.
مقره سوزنی
این نوع مقره ثابت است و سیم هادی از روی آن عبور می‌کند. این هادی به وسیله سیمی که روی آن وجود دارد محکم می‌شود.
مقره کششی
از این نوع مقره‌ها در ابتدا و انتهای خطوط برق استفاده می‌کنند. این محل‌ها دارای زاویه و پیچ در مکان‌های خاصی، مثل دره و رودخانه هستند.
مقره چرخی
جنس این مقره‌ها از نوع چینی است و معمولا از آنها در شبکه‌های فشار ضعیف استفاده می‌شود و کاربرد دیگری ندارند.
بررسی انواع مقره از نظر جنس
برای این که بدانید انواع جنس مقره تابلویی چیست، باید انواع آنها را بشناسید. برای ساخت مقره تابلویی از جنس‌های مختلفی استفاده می‌شود که در دو دسته شیشه‌ای و چینی جای می‌گیرند. در ادامه با این مقره‌ها بیشتر آشنا خواهید شد.
مقره شیشه‌ای
برای ساخت این نوع مقره‌ها از ترکیب شیشه و عناصر مختلف دیگر استفاده می‌شود. این نوع مقره‌ها را به صورت ناگهانی سرد می‌کنند. به این ترتیب مقاومت بسیار بالایی در برابر عوامل و آسیب‌های مختلف از خود نشان می‌دهد. همچنین در برابر نور مستقیم خورشید، مقاومت بسیار خوبی دارد. از معایب این مقره‌ها هم می‌توان به عدم تغییر شکل در دماهای مختلف اشاره کرد. آلودگی‌ها را هم خیلی راحت به خود جذب می‌کنند و در ابعاد بزرگ طراحی نمی‌شوند.
مقره چینی
از اصلی‌ترین مواد سازنده این نوع مقره‌ها، می‌توان به خاک چینی اشاره کرد. این خاک باعث افزایش مقاومت حرارتی مقره می‌شود. همچنین از سیلیکات آلومینیوم استفاده می‌کنند تا مقاومت الکتریکی مقره افزایش پیدا کند. از طرف دیگر خاک کوارتز به کار رفته در این مقره‌ها، باعث بالا رفتن مقاومت مکانیکی می‌شود. در پاسخ به مقره تابلویی چیست به این موضوع اشاره کردیم که هر کدام از این مقره‌ها کاربرد خاص خود را دارند. از این مقره‌ها در تابلو‌هایی که نیاز به مقاومت بالا در برابر آسیب دارند استفاده می‌شود.
برای ساخت مقره چینی، مواد ذکر شده را با هم ترکیب می‌کنند و تحت دمای بالا در کوره قرار می‌دهند. بعد از داغ شدن به آرامی آن را سرد می‌کنند. این تغییر دما باعث افزایش سطح مقاومت مقره می‌شود. بالا رفتن دما روی مقاومت الکتریکی و پایین آمدن آن روی مقاومت مکانیکی تاثیر می‌گذارد. شکل‌پذیری مناسب باعث استفاده راحت‌تر از این مقره‌ها می‌شود. مقره‌های چینی در برابر مواد شیمیایی و تغییرات آب و هوایی هم مقاومت بسیار بالایی دارند. یکی از معایب آنها هم لب‌پر شدن است.
بررسی انواع مقره تابلو برق از نظر کارکرد
تا اینجا تقریبا به جواب سوال مقره اتکایی تابلویی چیست رسیدیم و با انواع مقره از نظر جنس آنها آشنا شدیم. با این حال مقره‌ها از نظر نوع کارکرد هم به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم.
مقره خطوط هوایی
از این نوع مقره‌ها برای نگهداری از هادی‌های خطوط انتقال استفاده می‌شود. مقره خطوط هوایی باعث ایجاد خاصیت عایقی بین هادی و دکل می‌شود.
مقره بوشینگ
یکی دیگر از انواع مقره بر اساس کارکرد است که خاصیت عایقی دارد. این مقره به عنوان عایق بین باس بار و بدنه تجهیزات عمل می‌کند.
مقره اتکایی نوعی دیگر از انواع مقره‌هاست که بسیار هم شناخته شده است. به همین دلیل در مورد این مقره به صورت جداگانه صحبت خواهیم کرد.
مقره اتکایی چیست؟
یکی از انواع مقره‌های تابلو برق است که نقش عایق را در تابلوها ایفا می‌کند. از این تابلوها برای نگهداری هادی‌های جریان و شینه استفاده می‌شود. مقره اتکایی در جاهایی که قطعات رسانا خیلی بهم نزدیک هستند، امکان نصب قطعات مقره را فراهم می‌کند. این کار باعث جلوگیری از تخلیه الکتریکی بین قطعات می‌شود.
در جواب جنس مقره اتکایی تابلو برق چیست، باید گفت که برای ساخت این مقره‌ها باید از موادی استفاده شود که مقاومت و استحکام الکتریکی بالایی داشته باشند. حال این سوال ایجاد می‌شود که شکل ظاهری این مقره اتکایی تابلویی چیست؟ مقره‌های اتکایی شبیه به استوانه‌هایی دارای فرورفتگی و برجستگی هستند. این استوانه‌ها در دو نوع توخالی و توپر عرضه می‌شوند. مقره‌های استوانه‌ای توپر از مقاومت بالایی در برابر سوراخ شدن برخوردار هستند. همچنین مقره‌های توخالی تحمل بیشتری در برابر نیروی مکانیکی از خود نشان می‌دهند.
آشنایی با مفهوم فاصله خزشی مقره
در پاسخ به فاصله خزشی مقره تابلویی چیست، باید گفت که به جریان نشت مجموعه حجمی و سطحی گفته می‌شود. جریان نشت سطحی یا جریان خزشی در قسمت هادی از روی سطح عایق جامد عبور می‌کند و معمولا تا زمانی که منجر به شکست عایقی نشود، مشکلی ایجاد نمی‌کند. برای ارزیابی و اندازه‌گیری این فاصله خزشی، سطوح در دسترس محفظه‌های عایقی تجهیزات برقی از اهمیت بالایی برخوردارند. این سطوح هم به عنوان یک الکترود محسوب می‌شوند.
ملاک این اندازه‌گیری تماس برقرار کردن با انگشتان دست یا انگشتک آزمون است. معمولا برخی از آلودگی‌ها در این فاصله خزش جای می‌گیرند. پدیده جریان خزشی زمانی رخ می‌دهد که آلودگی و گرد و غبار در سطح مقره‌ها وجود داشته باشد. این آلودگی‌ها یا هادی جریان برق هستند و یا هادی جریان برق نیستند. به این ترتیب باعث عبور جریان نشت سطحی می‌شوند. این آلودگی‌های روی مقره، باعث می‌شوند مسیر حرکت الکترون روی سطح هادی بسته شود و به نقطه زمین برسد. این امر موجب می‌شود که مقداری از جریان به هدر رود. مقدار جریان نشت سطحی هم به عوامل مختلفی، ازجمله فاصله خزش، ولتاژ، هدایت الکتریکی آلودگی، پهنای مسیر امپدانس منبع نیروی برق بستگی دارد.
اگر سطح آلودگی‌ها در فاصله خزش افزایش پیدا کند، باعث افزایش عبور جریان نشت سطحی و در نهایت خرابی عایق می‌شود. با این اوصاف با استفاده از تمهیدات مناسب، باید از ایجاد این آلودگی‌ها در فاصله خزش جلوگیری کرد تا از وارد شدن خسارت به تجهیزات پیشگیری شود.
مقدار این فاصله خزشی هم مطابق با استاندارد iec 815 بستگی به مقدار ولتاژ و سطح آلودگی منطقه دارد و مطابق جدول زیر محاسبه می‌شود:
چه عواملی روی فاصله خزشی مقره تابلویی تاثیر دارند؟
آلودگی یکی از اصلی‌ترین عواملی است که روی فاصله خزشی تاثیر می‌گذارد. به طور کلی آلودگی‌هایی که در اطراف فواصل خزشی ایجاد می‌شوند 4 درجه دارند. معمولا آلودگی‌های درجه 2 تا 4 برای امکان تراکم ذرات آب در نظر گرفته می‌شوند. این تراکم می‌تواند در اثر پایین‌تر رفتن درجه حرارت تجهیزات به کمتر از نقطه شبنم محیط ایجاد شود. همچنین ممکن است با آلوده شدن سطح عایق با نمک و غبارهای نم ایجاد شوند.
جهت و محل قرارگیری فاصله خزش به دلیل انباشت آلودگی در اثر نیروهای گرانش، جریان طبیعی و مصنوعی هوا و گریز از مرکز بسیار موثر هستند. البته فاصله‌های خزشی که در نزدیکی ابزارهای گرمازا قرار می‌گیرند کمتر آسیب می‌بینند. این موضوع به دلیل خشک شدن سریع سطح عایق اتفاق میفتد.
نکات مهم در مورد انتخاب مقره تابلویی مناسب
نکات مهم در انتخاب مقره تابلویی چیست؟ برای انتخاب و خرید مقره تابلویی، باید نکات زیادی را رعایت کنید. در ادامه به بررسی این نکات می‌پردازیم.
- مقره‌ای را انتخاب کنید که بانوجه به سطح قدرت قطع کلید یا اتصال کوتاه، تحمل جریان نیروهای مکانیکی وارد شده را داشته باشد. به همین دلیل بهتر است فاصله بین مقره‌ها را با حساسیت بالایی محاسبه کنید.
- مشخص کردن ولتاژ نامی در هنگام انتخاب مقره تابلویی از اهمیت بالایی برخوردار است. به همین دلیل می‌توانید از مقره‌های فشار ضعیف Lv یا فشار متوسط Mv بهره برد.
- برای خرید مقره به فروشگاه‌های معتبر مراجعه کنید. همچنین به برند سازنده و کیفیت مواد به کار رفته توجه داشته باشید. برخی مقره‌های استانداردی که در بازار وجود دارند از کیفیت لازم برخوردار نیستند.
بررسی کاربرد مقره تابلویی در برق فشار قوی
همانطور که در بخش مقره تابلویی چیست اشاره کردیم، مقره‌ها در شبکه‌های فشار قوی هم کاربرد بسیار زیادی دارند. در ادامه با این کاربردها بیشتر آشنا می‌شوید.
- مقره در این نوع شبکه‌ها، باعث نگهداری از هادی‌های جریان الکتریکی در خطوط انتقال می‌شود. این کار به وسیله قرار گرفتن کابل های جریان الکتریکی با فشارهای قوی انجام می‌گیرد. البته مقره در شبکه‌های فشار قوی وزن کابل‌ها را هم تحمل می‌کند.
- مقره تابلویی باعث ایجاد عایق بین هادی‌ها و زمین می‌شود. وجود مقاومت مناسب در این مقره‌ها باعث می‌شود تا ایزولاسیون به بهترین شکل انجام شود.
شکست الکتریکی در مقره تابلویی چیست؟
گاهی اوقات بنا به دلایلی ممکن است شکست‌هایی در مقره‌ها رخ دهد. این شکست‌ها دارای انواع مختلفی هستند که در ادامه به توضیح آنها می‌پردازیم.
سوراخ شدن مقره تابلویی
این عارضه ممکن است به دلیل ضعیف بودن جنس بدنه مقره، ضخامت نامناسب یا وجود ناخالصی اتفاق بیفتد. همچنین وقوع صاعقه‌های خطرناک هم باعث ایجاد سوراخ در مقره تابلو می‌شود. به همین دلیل باید ضخامت بدنه مقره به گونه‌ای طراحی شود تا در برابر فشار صاعقه و امواج دچار آسیب نشود.
جرقه سطحی مقره
این مشکل قبل از سوراخ شدن و به دلیل ارتباط مقره با جو اکسیژن اتفاق میفتد. وقتی رطوبت یا آلودگی روی سطح رسانا قرار بگیرد، باعث نشتی بین پایه فلزی و هادی می‌شود. برای جلوگیری از این اتفاق بهتر است سطح مقره‌ها کمی طولانی‌تر ساخته شود.
مقره تابلو برق چه ویژگی‌هایی دارد؟
انواع مقره با توجه به کارکردی که دارند، دارای ویژگی‌های خاصی هم هستند. با این حال همه مقره‌ها حداقل در چند مورد زیر دارای ویژگی‌های مشابه هستند:
- مقاومت الکتریکی بالایی دارند
- مقاومت مکانیکی بالایی دارند
- ناخالصی در مقره‌ها وجود ندارد
- تلفات عایقی بسیار کمتری دارند
- در برابر تغییرات جوی و رطوبت بسیار مقاوم هستند
کلام آخر
در این مطلب به سوال مقره تابلویی چیست پاسخ دادیم. مقره تابلو برق یکی از مهم‌ترین بخش های سیستم توزیع و انتقال برق است. این مقره‌ها باتوجه به انواع مختلف خود دارای کارکردهای مختلفی هستند. از کاربردهای اصلی مقره‌ها، می‌توان به عایق کردن بین هادی و دکل اشاره کرد. همچنین تحمل کردن وزن هادی‌ها را برعهده دارد. همچنین به بررسی انواع مختلف دسته‌بندی‌های مقره تابلویی پرداختیم. مقره‌ها از نظر جنس به شیشه‌ای و چینی تقسیم می‌شوند که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. هنگام خرید هم به نکاتی باید توجه داشته باشید که در این مطلب توضیح داده شد.
