تحریریه تسلاکالا
کنتاکت کمکی یا تیغه کمکی
کنتاکتور، کلیدی مغناطیسی است که باعث برقراری ارتباط بین دستگاه‌های الکتریکی و تجهیزات مرتبط با آن می‌شود. کنتاکت کمکی را به صورت جداگانه، روی این کنتاکتور اصلی متصل می‌کنند.
- انواع کنتاکت کمکی کنتاکتور
- مدل و برندهای مختلف
- قیمت مناسب و به روز
البته خوب است بدانید که تجهیزات دیگری مانند کلیدهای اتوماتیک، کلیدهای حرارتی، بعضی از کلیدهای مینیاتوری و تعدادی دیگر از کلیدها نیز قابلیت نصب کنتاکت‌های کمکی را دارند.
این کنتاکتها چه کاربردی دارند؟ فرق بین کنتاکت‌های کمکی و کنتاکتور اصلی چیست؟ در این مطلب با این کنتاکت و نحوه عملکرد آن آشنا می‌شوید.
کنتاکت کمکی چیست؟
کنتاکت یا تیغه کمکی، وسیله‌ای است که به صورت جداگانه و مجزا به کنتاکتور یا کلیدهای دارای قابلیت اتصال کنتاکت کمکی، وصل می‌شود. این تیغه بیشتر در مدار فرمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. چرا که تا جریان 600 آمپر و بیشتر را تحمل می‌کند. در برخی از کنتاکتورها تیغه‌های NC و NO وجود ندارد. به همین دلیل کنتاکت کمکی باید به صورت مجزا تهیه شود.
معمولا کنتاکت کمکی هر تجهیز، باید با توجه به برند و مدل تجهیز انتخاب بشه. معمولا کنتاکت‌های مدل‌‌ها و برندهای مختلف قابلیت اتصال به یکدیگر را ندارند.
در تصویر زیر، نمونه‌هایی از کنتاکت‌های کمکی کنتاکتورهای برندهای مختلف را مشاهده می‌کنید:
این کنتاکتها معمولا نهایت تا جریان 6 آمپر را تحمل می‌کنند و به همین دلیل در مدار فرمان مورد استفاده قرار می‌گیرند. معمولا از کنتاکت کمکی در مدارات قدرت استفاده نمی‌شود. با قطع و وصل شدن کنتاکتور، وضعیت این تیغه‌های کمکی هم تغییر می‌کند. وقتی بوبین کنتاکتور توسط ترمینال‌های A1 و A2 تحریک می‌شود، تیغه‌های بسته، باز و تیغه‌های باز، بسته می‌شوند. به طور کلی روی بیشتر مدل‌های کنتاکتور موجود، تیغه کمکی طراحی می‌شود.
در ویدیو زیر می‌توانید طریقه نصب شدن تیغه کمکی کنتاکتور اشنایدر را مشاهده کنید:
کنتاکت کمکی چه کاربردی دارد؟
از این کنتاکتها در مدار فرمان برق صنعتی استفاده می‌شود. تیغه NO موقع خاموش یا روشن کردن الکتروموتور، نقش تیغه خودنگهدار را دارد. البته این تیغه در این حالت به PLC متصل می‌شود. با روشن کردن دستگاه، تیغه NO بسته می‌شود. با بسته شدن این تیغه، برق مورد نیاز بوبین تامین خواهد شد. فعالیت کنتاکتور تا زمان فشردن کلید توقف ادامه دارد. از این تیغه‌های کمکی در موارد زیر هم استفاده می‌شود:
- کنترل مرکزی روشنایی تاسیسات بزرگ
- ساختمان اداری، هتل و …
- در سیم‌پیچ کنتاکتور برای صرفه‌جویی در مصرف برق
- استارت و راه‌اندازی موتورهای الکتریکی
آشنایی با انواع کنتاکت کمکی
این نوع کنتاکتها همانطور که اشاره شد، روی کنتاکتور اصلی نصب می‌شوند. به همین دلیل از نظر نصب به انواع کنتاکت نصب از بغل، نصب از جلو و نصب از پایین تقسیم می‌شوند. از انواع دیگر این کنتاکتها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کنتاکت دو NO و دو NC
- کنتاکت دو NO
- کنتاکت دو NC
- کنتاکت یک NO و یک NC
- کنتاکت یک NO و سه NC
- کنتاکت سه NO و یک NC
- کنتاکت چهار NO
کنتاکت کمکی چه تفاوتی با کنتاکتور اصلی دارد؟
کنتاکتور اصلی شامل تعدادی تیغه کمکی است که روی آن نصب می‌شوند. با نگاهی به ظاهر این دو تجهیز، متوجه تفاوت آنچنانی نخواهید شد؛ زیرا ساختار ظاهری مشابهی دارند. با این وجود تفاوت اصلی آنها در نحوه عملکردشان است.
از کنتاکتورهای اصلی، برای قطع و وصل کردن مدارهای الکتریکی دارای توان بالا استفاده می‌کنند. کنتاکت‌های کمکی نقش کنترلی دارند و عملکرد سیگنال‌های خروجی را فراهم می‌کنند. از کنتاکت‌های کمکی برای اتصال چند کنتاکتور به صورت سری استفاده می‌شود. همچنین از این کنتاکتها برای اتصال ابزارهایی مثل رله به کنتاکتور اصلی بهره می‌گیرند.
مقایسه تیغه کمکی کنتاکتور جدید با قدیمی
تعداد کنتاکت‌های باز و بسته در گذشته با حروف O و S نشان داده می‌شد. اگر روی کنتاکتور از 2S+2O استفاده می‌شد به معنی دو کنتاکت باز و دو کنتاکت بسته بود. در کنتاکت‌های امروزی دیگر اینگونه نیست. جدیدا کنتاکتها را با استفاده از اعداد دورقمی نمایش می‌دخند. از اعداد دو رقمی برای نشان دادن کنتاکت‌های باز و بسته استفاده می‌کنند. برای مثال اگر عدد 22 روی کنتاکت درج شود، یعنی دو کنتاکت باز و دو کنتاکت بسته است.
کلام پایانی
کنتاکت کمکی قابلیت کنترلی دارد و سیگنال‌های خروجی را ایجاد می‌کند. این کنتاکتها روی کنتاکتور اصلی از بغل، بالا و جلو نصب می‌شوند. از این کنتاکتها در مدار فرمان استفاده می‌شود. کاربرد اصلی این کنتاکتورها برای قطع و وصل کردن مدارهای الکتریکی است. به همین دلیل می‌توان گفت که یکی از پرکاربردترین قطعات الکتریکی محسوب می‌شوند.
در انتها از شما دعوت می‌کنیم که برای مشاهده محتوای تصویری آموزش برق صنعتی، به اینستاگرام تسلاکالا سر بزنید.
غزاله صالح زاده
