هرچند خودروهای برقی در دهههای اخیر بهعنوان فناوری آینده نگر شناخته شدهاند، اما واقعیت این است که قدمت خودروهای الکتریکی حتی بیشتر از خودروهای بنزینی است. مسیر تکامل خودروهای برقی بیش از ۱۸۰ سال قدمت دارد و فراز و نشیبهای متعددی را پشت سر گذاشته است. در این مقاله، تاریخچه خودروهای برقی و الکتریکی را از اولین نمونهها تا عصر مدرن تسلا، BYD و سایر برندهای جدید بررسی میکنیم.

- در انواع دیواری و پرتابل
- مدل AC و DC
- بهترین قیمت بازار
جدول خلاصه تاریخچه خودروهای برقی (EV)
دوره زمانی | اتفاقات مهم | وضعیت خودروهای برقی |
۱۸۹۰–۱۸۳۰ | ساخت اولین کالسکهها و وسایل الکتریکی اولیه توسط مخترعان | تولد ایده خودروهای برقی |
۱۹۱۰–۱۸۹۰ | محبوبیت گسترده EVها در شهرها (آمریکا و اروپا) | عصر طلایی خودروهای برقی |
۱۹۳۰–۱۹۱۰ | ارزانشدن خودروهای بنزینی و اختراع استارتر | افول شدید خودروهای برقی |
۱۹۷۰–۱۹۳۰ | تمرکز صنعت بر موتورهای احتراقی | دوره فراموشی EV |
۱۹۷۳ | بحران جهانی نفت | بازگشت موقت توجه به EV |
۲۰۰۵–۱۹۹۰ | افزایش دغدغههای محیطزیستی و تولد GM EV1 | آغاز عصر مدرن |
۲۰۱۵–۲۰۰۵ | ورود باتری لیتیوم-یون و ظهور تسلا | انقلاب واقعی خودروهای برقی |
۲۰۲۵–۲۰۱۵ | ورود برندهای جهانی، افزایش برد و شارژ سریع | رقابت جهانی و رشد انفجاری |
۲۰۴۰–۲۰۲۵ | باتریهای جامد و برقیسازی گسترده | آینده غالب حملونقل |
آغاز راه؛ دهه ۱۸۳۰ تا ۱۸۹۰ – تولد ایده خودروهای الکتریکی
اولین تلاشها برای ساخت وسیله نقلیه الکتریکی به دهه ۱۸۳۰ باز میگردد، زمانی که دانشمندانی مانند رابرت اندرسون (از اسکاتلند) و توماس داونپورت (از آمریکا) نمونههایی اولیه از گاریهای کوچک با باتریهای غیرقابلشارژ ساختند. این وسایل بسیار ابتدایی بودند، اما ایده حرکت با نیروی برق را پایهگذاری کردند.
نقطه عطف مهم: اختراع باتری قابل شارژ (۱۸۵۹)
با اختراع باتری سرب–اسید توسط گاستون پلانته، امکان ذخیره انرژی و شارژ مجدد فراهم شد و نخستین نمونههای واقعی خودروهای برقی پدید آمدند.
عصر طلایی خودروهای برقی؛ ۱۸۹۰ تا ۱۹۱۰
اواخر قرن ۱۹، خودروهای الکتریکی برترین تکنولوژی خودروسازی محسوب میشدند.
در آمریکا، اروپا و حتی برخی شهرهای آسیایی، EVها بهعنوان وسیلهای لوکس، پاک و راحت شناخته میشدند.
دلیل محبوبیت خودروهای برقی در آن زمان:
- استارت راحت (بدون هندل)
- بیصدا و بدون لرزش
- عدم نیاز به تعویض دنده
- مناسب برای داخل شهر
در این دوره حتی ۶۵ درصد خودروهای نیویورک برقی بودند.
نمونههای ماشین برقی Columbia Electric Car ،Detroit Electric Car و مدلهای الکتریکی ساختهشده توسط توماس ادیسون و شرکتهای کوچک اروپایی، از نمونههای مشهور آن زمان بودند.
حتی ادوارد، همسر هنری فورد برای سالها از یک خودرو تمامبرقی Detroit Electric استفاده میکرد.
افول خودروهای برقی؛ ۱۹۱۰ تا ۱۹۳۰
اگرچه خودروهای برقی موفق بودند، اما در بازه زمانی سالهای ۱۹۱۰ تا ۱۹۳۰، سه عامل زیر باعث سقوط آنها شد:
- اختراع استارتر الکتریکی بنزینی (۱۹۱۲): هندل زدن سخت بود؛ با اختراع استارتر، خودروهای بنزینی راحتتر شدند.
- تولید انبوه مدل T توسط فورد: Henry Ford قیمت خودرو بنزینی را ۵ برابر ارزانتر کرد و بازار کاملاً تغییر کرد.
- ظهور منابع نفت ارزان: سوخت بنزین بسیار در دسترس و ارزان شد؛ بنابراین خودروهای الکتریکی بازار خود را از دست دادند.
در دهه ۳۰، تقریباً تمام سازندگان خودروهای برقی از بازار حذف شدند.
دوره سکوت و تحقیقات محدود؛ ۱۹۳۰ تا ۱۹۷۰
در این دوران، جهان به سمت خودروهای احتراقی رفت و EV تقریباً فراموش شد؛ تنها در بخشهای صنعتی مثل لیفتراکها باقی ماند.
با این حال برخی تحقیقات مهم مثل پژوهش درباره باتریهای نیکل–کادمیم، مطالعات نظامی برای حملونقل کمصدا و تلاشهای معدود خودروسازان کوچک برای ساخت میکروموبیلیتیها همچنان ادامه داشت.
بازگشت دوباره؛ بحران انرژی ۱۹۷۳
با بحران نفتی، کشورهای غربی نیازمند انرژی جایگزین شدند و دولتها دوباره به خودروهای الکتریکی علاقه نشان دادند.
از پروژههای مهم این دوران میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- نمونههای اولیه شرکت جنرالموتورز
- وسایل نقلیه سبک شهری در ژاپن
- تحقیقات فدرال آمریکا درباره خودروهای برقی
البت در این بازه زمانی، باتریهای ضعیف و برد بسیار کم (۳۰ تا ۵۰ کیلومتر) مانع رشد شدند.
آغاز عصر مدرن؛ ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۵
در دهه ۹۰ میلادی، با افزایش دغدغههای محیط زیستی، عصر جدید خودروهای برقی آغاز شد.
خودرو EV1 شرکت جنرال موتور، اولین خودروی الکتریکی مدرن بود که بین سالهای ۱۹۹۶ و ۱۹۹۹ ساخته و عرضه شد.
این خودرو با برد ۱۲۰ تا ۲۴۰ کیلومتر، سرعت بالا و طراحی آیرودینامیکی، یکی از انقلابیترین محصولات زمان خود بود.
اگرچه پروژه تولید این ماشین بعدها متوقف شد، اما مدل EV1 را میتوان نقطه شروع عصر کنونی خودروهای برقی به حساب آورد.
خوب است بدانید که در اوایل دهه ۲۰۰۰، باتری لیتیوم-یون وارد صنعت شد و به دلیل انرژی بیشتر، وزن کمتر و دوام بالاتر، تغییرات بزرگی در تاریخچه خودروهای برقی ایجاد کرد.
انقلاب تسلا و تولد بازار جهانی EV؛ ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۵
تسلا اولین شرکتی بود که خودرو برقی را از یک «نمونه آزمایشی» به یک محصول جذاب، قدرتمند و پرشتاب تبدیل کرد.
تسلا رودستر شرکت تسلا که تولید آن از سال ۲۰۰۸ شروع شد؛ با برد ۳۹۰ کیلومتر و شتاب باورنکردنی، اولین خودروی برقی تجاری با باتری لیتیوم-یون بود.
بعد از آن، خودروهای Model S و Model X روانه بازار شده و مسیر را تغییر دادند و مردم باور کردند که خودروهای برقی، میتوانند از خودروهای بنزینی بهتر باشند.
عصر رقابت بزرگ؛ ۲۰۱۵ تا امروز
از سال ۲۰۱۵ به بعد، بازار خودروهای الکتریکی بهشدت رشد کرد. دهها برند مطرح وارد این حوزه شدند.
برندهای شاخص امروزی بازار خودروهای الکتریکی:
- Tesla (آمریکا)
- BYD، NIO، XPeng (چین)
- Hyundai, KIA (کره)
- Volkswagen, Mercedes, BMW, Audi (اروپا)
- Toyota, Nissan (ژاپن)
از پیشرفتهای مهم این دوره هم میتوان به ظهور باتریهای LFP و NCM نسل جدید، شارژرهای فوقسریع (تا ۴۸۰ کیلووات)، پلتفرمهای اختصاصی EV، کاهش جدی هزینه تولید باتری و افزایش برد خودروها تا حدود ۸۰۰ کیلومتر اشاره کرد.
با توجه به این موارد، امروزه خودروهای برقی نه یک انتخاب لوکس، بلکه بخش جداییناپذیر حملونقل آینده هستند.
آینده خودروهای برقی؛ ۲۰۲۵ تا ۲۰۴۰
پیشبینیها نشان میدهد بیش از ۵۰٪ خودروهای جدید جهان تا سال ۲۰۳۵ برقی خواهند بود. با توجه به این رشد و نیاز بازار، باتریهای جامد (Solid State) انقلابی در برد و ایمنی خودروهای برقی ایجاد خواهند کرد.
و در نهایت پلتفرمهای خودران و هوش مصنوعی بیش از پیش با EVها یکپارچه میشوند و خودروهای الکتریکی مسیر حملونقل جهان را برای همیشه تغییر خواهند داد.
جمعبندی نهایی
بازار خودروهای برقی امروز به نقطهای رسیده که دیگر نمیتوان آن را یک «فناوری نوظهور» یا «انتخاب لوکس» دانست. برندهایی مانند تسلا و BYD با تمرکز بر باتری، نرمافزار و مقیاس تولید، مسیر اصلی این صنعت را مشخص کردهاند؛ در حالی که خودروسازان کرهای و اروپایی توانستهاند تجربه رانندگی، کیفیت ساخت و معماری مهندسی را به سطحی کاملاً بالغ و رقابتی برسانند. همزمان، برندهای نوظهور مانند ریویان و لوکید نیز با تمرکز بر کلاسهای خاص (پیکاپ آفرودی یا سدان فوقلوکس) نشان دادهاند که فضای رشد و نوآوری همچنان باز است.
آنچه آینده خودروهای برقی را تضمین میکند، صرفاً حذف موتور بنزینی نیست؛ بلکه پیشرفت سریع باتریها، کاهش هزینهها، توسعه زیرساخت شارژ، یکپارچگی با هوش مصنوعی و سیستمهای خودران است. در مجموع، خودروهای برقی نهتنها شیوه رانندگی ما، بلکه نگاه جهان به انرژی، محیطزیست و حملونقل شهری را برای همیشه تغییر دادهاند و این مسیر با سرعتی بیشتر از گذشته ادامه خواهد یافت.
با توجه به این آینده روشن برای خودروهای برقی و همهگیر شدن آنها در دنیا، تسلاکالا؛ قطب تجهیزات برق صنعتی خدمات فروش انواع شارژر و راهاندازی ایستگاه شارژ خودرو برقی را اضافه کرده است. برای اطلاع از خدمات تسلاکالا، به سایت Teslakala.com مراجعه کنید.
سؤالات متداول
۱. معتبرترین برند خودروهای برقی جهان کداماند؟
در حال حاضر برندهایی مانند Tesla، BYD، Hyundai، Kia، Volkswagen، Mercedes-Benz، BMW، Porsche و همچنین برندهای نوظهوری مثل Rivian و Lucid جزو معتبرترین و تأثیرگذارترین بازیگران بازار خودروهای برقی هستند.
۲. چرا تسلا نقش مهمی در رشد خودروهای برقی داشته است؟
تسلا اولین شرکتی بود که خودرو برقی را به محصولی سریع، جذاب، نرمافزارمحور و مناسب استفاده روزمره تبدیل کرد و با توسعه شبکه شارژ و آپدیتهای نرمافزاری، استاندارد جدیدی در صنعت ایجاد نمود.
۳. BYD چگونه به رقیب اصلی تسلا تبدیل شد؟
BYD با تولید داخلی باتری، فناوری Blade Battery، قیمتگذاری رقابتی و تولید انبوه توانست به سرعت سهم بزرگی از بازار جهانی خودروهای برقی را تصاحب کند.
۴. تفاوت اصلی خودروهای برقی کرهای با رقبا چیست؟
برندهای هیوندای و کیا با پلتفرم E-GMP، معماری ۸۰۰ ولت، شارژ فوقسریع و طراحی آیندهنگر، تعادل بسیار خوبی بین قیمت، کیفیت و فناوری ایجاد کردهاند.
۵. آیا برندهای اروپایی در خودروهای برقی عقب ماندهاند؟
خیر. برندهای اروپایی تمرکز ویژهای روی کیفیت رانندگی، ایمنی، لوکسبودن و هندلینگ دارند و محصولاتی مانند Porsche Taycan یا Mercedes EQS در بالاترین سطح فناوری قرار میگیرند.
۶. آینده خودروهای برقی به چه سمتی میرود؟
آینده EVها شامل باتریهای جامد، برد بیشتر، شارژ سریعتر، کاهش قیمت، خودرانشدن و ادغام عمیق با هوش مصنوعی خواهد بود و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۳۵ بیش از نیمی از خودروهای جدید جهان برقی باشند.






